Ο ''Αδιάφορος και άλλα κείμενα'' του Μαρσέλ Προυστ είναι μία συλλογή διηγημάτων που δημοσιεύθηκαν σε λογοτεχνικές επιθεωρήσεις την τριετία 1893-1896, όταν ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας είχε μόλις κλείσει τα 20 του χρόνια. Δεν πρόκειται, όμως, για νεανικά σκιρτήματα, αλλά για αναζητήσεις που θα διατρέξουν, στα επόμενα χρόνια, το μεγάλο έργο του ''Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο''.

Ο ''Αδιάφορος'', πρώτο και μεγαλύτερο κείμενο αυτής της συλλογής με το οποίο και τιτλοφορείται το βιβλίο, είναι μία ιστορία που εκτυλίσσεται στο κοσμικό Παρίσι, στα τέλη του 19ου αιώνα. Η Μαντλέν ντε Γκουβρ, μία όμορφη και μορφωμένη χήρα, ερωτεύεται τον Λεπρέ, δίχως ανταπόκριση. Η σχέση αυτών των δύο ανθρώπων έρχεται να αποτυπώσει την πορεία ενός έρωτα μέσα από τα εμπόδια που συναντά.

Το διήγημα αυτό προαναγγέλει όσα θα διαβάσουμε αναλυτικότερα στο «Ένας έρωτας του Σουάν», δηλαδή τη ζήλεια, την άρνηση, τον πόνο, την εξιδανίκευση του προσώπου που αγαπάς, τον φετιχισμό, τα ψέματα και τις εξομολογήσεις. Στο τέλος η Μαντλέν θα ανακαλύψει το μυστικό του ερωμένου της, ότι δηλαδή οι σεξουαλικές του προτιμήσεις βρίσκονται σε πλήρη αναντιστοιχία με τον πραγματικό του εαυτό. Πράγματα χωρίς σημασία για μία ερωτική σχέση καταδικασμένη να αποτύχει. Η Μαντλέν θα παντρευτεί, στη συνέχεια, έναν άνδρα «καθώς πρέπει», για τον οποίο στην ουσία δεν νιώθει τίποτα. Αυτός ο γάμος της προσφέρει την απόδειξη ότι έπαψε να αγαπά!

Το βιβλίο, μέσα από τα κείμενα του, αποτελεί, στην ουσία, εισαγωγή στο κύριο έργο του Προυστ, ενός από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ού αιώνα. Είναι επίσης η πρώτη φορά που συναντούμε τις κατλέγιες (είδος ορχιδέας) και αγαπημένου λουλουδιού του συγγραφέα που διανθίζει το έργο του.

Στην ουσία του το βιβλίο αυτό αποτελεί... έναν ύμνο στον Έρωτα