Σχεδόν όλη την ενήλικη ζωή του και μέχρι το θάνατό του, από το 1913 έως το 1935, ο Φερνάντο Πεσσόα γράφει, με κάποιες διακοπές αλλά χωρίς να το εγκαταλείψει ποτέ, το Βιβλίο της ανησυχίας, το οποίο σχεδιάζει να εκδώσει με την υπογραφή Μπερνάρντο Σοάρες. Αν ο ?λβαρο ντε Κάμπος είναι η εκκεντρική, παροξυσμική, ερωτική πλευρά του ποιητή, ο ημι-ετερώνυμός του Μπερνάρντο Σοάρες είναι, υπό την ταπεινή μορφή και ιδιότητα του βοηθού λογιστή, η ενσάρκωση της σκέψης του, το δημιούργημα το πιο κοντινό στο δημιουργό του, ο δίδυμος ίσκιος του, το ανήσυχο είδωλό του στον καθρέφτη. Ημερολόγιο του Μπερνάρντο Σοάρες ή μυθιστόρημα του Φερνάντρο Πεσσόα με πρωταγωνιστή αυτό τον ακαταπόνητο διαβάτη της Λισαβόνας, work in progress αλλά ταυτόχρονα obraprima, το Βιβλίο της ανησυχίας είναι ο απολογισμός της καθημερινότητας, η καταγραφή των αισθήσεων, η οξύτητα της ειρωνικής σκέψης, η ανεπανάληπτη γραφή ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα.

Γράφω, λυπημένος, στο ήσυχο δωμάτιό μου, μόνος όπως υπήρξα πάντα, μόνος όπως θα υπάρχω πάντα. Κι αναρωτιέμαι αν η φωνή μου, φαινομενικά τόσο ασήμαντη, δεν ενσαρκώνει την ουσία χιλιάδων φωνών, τη δίψα να μιλήσουν χιλιάδων ζωών, την υπομονή εκατομμυρίων ψυχών υποταγμένων σαν την δική μου στο καθημερινό πεπρωμένο, στο ανώφελο όνειρο, στην ελπίδα που δεν αφήνει ίχνη. Αυτές τις στιγμές η καρδιά μου χτυπά πιο δυνατά γιατί έχω συνείδηση πως υπάρχει.
ΜΠΕΡΝΑΡΝΤΟ ΣΟΑΡΕΣ