Η ζωή και το έργο του Γκόρκι συνθέτουν έναν από τους πλέον εντυπωσιακούς θρύλους του 20ού αιώνα. Οι σύγχρονοί του γοητεύτηκαν από τους άθλους του: πώς ένα ορφανό, βασανισμένο αγόρι που τα παιδικά του χρόνια πέρασαν "στα ξένα χέρια", γίνεται, και μάλιστα από πολύ νέος, προσωπικότητα με παγκόσμια εμβέλεια πώς, ενώ έβγαλε μόνο δύο τάξεις του σχολείου, γίνεται ένας από τους πιο μορφωμένους ανθρώπους της εποχής του και από τους πιο διάσημους συγγραφείς της. Σε αυτά προστίθεται και η συμμετοχή του στα ιστορικά δρώμενα της πατρίδας του, στο επαναστατικό κίνημα, στις πνευματικές ζυμώσεις του, λ.χ. ο διάλογος και οι διαφωνίες του με το Λένιν.