Η παρούσα μελέτη σκοπό έχει να εντοπίσει τις ρίζες της Συγκριτικής Παιδαγωγικής στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα στην Κρήτη στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα, έρευνα η οποία απουσιάζει από τη σχετική βιβλιογραφία της Συγκριτικής Παιδαγωγικής στην Ελλάδα. Για το σκοπό αυτό μελετώνται ορισμένα βασικά κείμενα (κυρίως αρχειακές πηγές, μέρος των οποίων δεν έχει δημοσιευθεί ποτέ έως σήμερα), τα οποία δίνουν, το καθένα με διαφορετικό τρόπο, το στίγμα τους στη συγκρότηση του συγκριτικού εκπαιδευτικού παραδείγματος.

Συγκεκριμένα γίνεται αναφορά σε τέσσερα διαφορετικά συγκριτικά παραδείγματα στο χώρο της Συγκριτικής Παιδαγωγικής, τα οποία συναντάμε και σήμερα στο πλαίσιο της μελέτης και σύγκρισης των διάφορων εκπαιδευτικών συστημάτων και φαινομένων, το «ταξιδιωτικό/ περιηγητικό συγκριτικό παράδειγμα», το «πολιτικό/ νομοθετικό συγκριτικό παράδειγμα», το «επιστημονικό συγκριτικό παράδειγμα» και το «συνδικαλιστικό συγκριτικό παράδειγμα».