Το βιβλίο αυτό αποτελείται από 22 πλήρη κριτήρια αξιολόγησης προσαρμοσμένα στον νέο τρόπο εξέτασης των μαθητών/-τριών στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Έχουν αξιοποιηθεί, εκτός των άλλων, και κείμενα αναφοράς από το Δίκτυο Κειμένων -– Φάκελο Υλικού για τη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία αντίστοιχα. Δόθηκε έμφαση σε σύγχρονες θεματικές ενότητες, οι οποίες ανταποκρίνονται και στις τρεις τάξεις του Λυκείου, καθώς και σε ποικιλία ασκήσεων και εκφωνήσεων που καλύπτουν το μεγαλύτερο εύρος των προτεινόμενων ερωτημάτων του ΙΕΠ. Στο Θέμα Δ επιλέχθηκαν πρωτότυπα και συνδυαστικά ερωτήματα και η ανάπτυξη των ζητουμένων έγινε σε μορφή κειμένου.

H σύνθεση του παρόντος βιβλίου για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις ξεκίνησε με αφετηρία την αγάπη μας για το εν λόγω μάθημα και την προγενέστερη άριστη συνεργασία μας σε προηγούμενα κριτήρια αξιολόγησης. Οι αλλαγές των τελευταίων ετών στο Πρόγραμμα Σπουδών σε συνδυασμό με τη διδακτική εμπειρία μας καταδεικνύουν την ολοένα και μεγαλύτερη ανάγκη για αναγνωστική επαφή και εξοικείωση με διαφορετικά είδη λόγου.

Σημαντικό, ωστόσο, για εμάς δεν ήταν μόνο να λάβουμε κατά νου αυτόν τον παράγοντα ως προς την εξωτερική του διάσταση, αλλά να εστιάσουμε στην αισθητική ποιότητα των κειμένων και στη μεταξύ τους νοηματική συνδυαστικότητα μέσα στην ίδια θεματική ενότητα. Έτσι, η συνάφεια των κειμένων αναφοράς είναι είτε συμπληρωματική είτε αντιθετική, με βασικό στόχο την όσο το δυνατόν σφαιρικότερη κατανόηση του θέματος. Η κειμενοκεντρική αυτή αρχή επηρεάζει και τη σύνθεση όλων των ερωτημάτων, στα οποία ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε και στις απαντήσεις τους, καθώς είναι γνωστό ότι η οργάνωση, η σαφήνεια και η τεκμηρίωση αποτελούν τους κύριους άξονες στοιχειοθέτησης και αξιολόγησης μίας επαρκούς απάντησης.

Επιπρόσθετα, αυτή η αρχή διατρέχει κυρίως το ερώτημα της παραγωγής λόγου (Θέμα Δ), το οποίο και θεωρείται ως το πιο απαιτητικό. Η ανάπτυξή του έγινε σε μορφή κειμένου πέραν του προβλεπόμενου ορίου λέξεων, το οποίο δίνεται στις εξετάσεις, προκειμένου να αναπτυχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα επιχειρήματα. Η διατύπωσή του έρχεται ως φυσικό επακόλουθο της κατανόησης του «πνεύματος» της κάθε θεματικής ενότητας.