«Το σκήνωμά του το σκέπασαν μύρα κι ασπασμοί. Κι οι χρόνοι που περάσανε σκεπάσανε τη μνήμη του.
Η Σπιναλόγκα που αγάπησε έγινε αξιοθέατο...
Μα το βουβό θυσιαστήριο του Αη-Παντελεήμονα κράτησε μέσα του, όπως τα ιερά απομεινάρια των μαρτύρων που το στέριωσαν, το δάκρυ του. Το φύλαξε βαθιά στα σπλάγχνα του να ανακράζει «μνήσθητι!»...»
Ο π. Χρύσανθος Κατσουλογιαννάκης υπήρξε ο τελευταίος ιερέας της Σπιναλόγκας. Γεννήθηκε το 1893 και εκάρη μοναχός το 1911 στην Ι. Μ. Τοπλού Σητείας. Αργότερα πήγε στην Ι. Μ. Φανερωμένης Ιεράπετρας. Από εκεί έφυγε για τη Σπιναλόγκα εθελοντικά το 1947, όπου και διακόνησε το νησί μέχρι το κλείσιμο του λεπροκομείου το 1957. Παρέμεινε στη Σπιναλόγκα μόνος του για μια πενταετία για να φροντίζει τους τάφους των λεπρών και να τελεί τρισάγιο. Επέστρεψε στη Ι. Μ. Τοπλού για λόγους υγείας. Κοιμήθηκε το 1972. Είχε δικαίως τη φήμη αγίου.
Ο Επαμεινώνδας Ρεμουνδάκης, ο επονομαζόμενος και «αρχάγγελος της Σπιναλόγκας», είναι το δεύτερο υπαρκτό πρόσωπο του μυθιστορήματος.

Μέσα από τη μυθοπλασία, η Μαρία Παστουρματζή ζωντανεύει τα ατελείωτα «πάθια» και τους «καημούς» των κατοίκων της Σπιναλόγκας και ζωγραφίζει τη μόνη δύναμη που νικά τον ανθρώπινο πόνο: την Αγάπη που ανεβαίνει ως τον σταυρό.