ΜΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ

Όπως αποδεικνύει η διάδοση των τεχνικών «προσωπικής ανάπτυξης» ή η αμήχανη αμφισβήτηση των έμφυλων ταυτοτήτων, το άτομο της σημερινής εποχής βρίσκεται σε κρίση. Τα παραδοσιακά συστήματα αξιών δεν λειτουργούν πλέον, είτε πρόκειται για την ηθική και τις σχέσεις κοινωνικού φύλου που μέχρι πρότινος μεταβιβάζονταν από το πατριαρχικό σύστημα μέσω των θρησκειών, είτε για το όραμα της προόδου που αντικαταστάθηκε από ορισμένες πολιτικές ιδεολογίες.

Απέναντι σε αυτήν τη σύγχυση, ο Gerard Mendel δείχνει σε αυτό το εξαιρετικό βιβλίο ότι οι «ψυχολογικές μέθοδοι» που είναι σήμερα στη μόδα αδιαφορούν για το ουσιώδες, για το γεγονός ότι στη μεταπατριαρχική κοινωνία μας όπου δεσπόζει η αξία-χρήμα, κάθε άτομο οφείλει και θα οφείλει ολοένα και περισσότερο να επινοήσει τουλάχιστον κατά ένα μέρος τη ζωή του, δηλαδή το νόημα που πρέπει να δώσει στην ύπαρξή του. Διότι κανείς δεν μπορεί να ζήσει χωρίς κάποιο αξιακό σύστημα, ως κεντρικό πυρήνα της ταυτότητάς του.

Ένα τέτοιο ατομικό σύστημα θα μπορούσε άραγε να συμβαδίζει με τη λειτουργία της κοινωνίας; Ο Gerard Mendel επιστρατεύει τις πηγές της γενικής ανθρωπολογίας προκειμένου να στοχαστεί εκ νέου το ερώτημα των καθολικών αξιών. Και εξηγεί με ποιον τρόπο -και με ποιες κοινωνικές προϋποθέσεις-οι ψυχολογικές δυνατότητες του σημερινού ατόμου μπορούν να του επιτρέψουν, μέσω της συμμετοχής του σε διάφορες συλλογικές οντότητες, να κατασκευάσει το νόημα της ζωής του συμφιλιώνοντας την ενικότητα και το κοινωνικό.