ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ-ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει δεχθεί μέχρι σήμερα αλλεπάλληλα κύματα μεταρρυθμίσεων, και είναι δεδομένο πως κάθε απόπειρα αναμόρφωσης των θεσμών και των δομών δημιουργεί αμφισβητήσεις, που συνεπάγονται και τις αντίστοιχες αντιδράσεις. Μάλιστα, όσο πιο μεγάλες και πολύπλοκες είναι οι μεταρρυθμίσεις τόσο μεγαλύτερες και οξύτερες αναστατώσεις επιφέρουν.

Η αναθεώρηση του προηγούμενου Δ.Κ.Κ. (Π.Δ. 410/1995) ήταν πλέον επιβεβλημένη, εφόσον ο Κώδικας αυτός αντανακλούσε τις ανάγκες του χρόνου που συντάχθηκε και του τότε ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτή όμως, ως κατ' εξοχήν κοινωνικός θεσμός, εξελίχθηκε ραγδαία, επηρεάστηκε πολύ από τους νέους θεσμούς και ρόλους που εισήγαγε η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ανάγκες της δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν πλέον από τις διατάξεις του Π.Δ. 410/1995. Διαμορφώθηκε τότε μια πληθώρα νομοθετημάτων, άλλα πιο συστηματικά και άλλα με περισσότερο αποσπασματικό χαρακτήρα, τα οποία βρίσκονταν διάσπαρτα. Τα νομοθετήματα όμως αυτά είχαν ήδη διαμορφώσει ένα καινούριο θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας των Ο.Τ.Α., που μια απλή κωδικοποίηση του Π.Δ. 410/1995 ήταν πλέον ξεπερασμένη και δημιουργήθηκε έντονα η ανάγκη σύνταξης ενός σχεδόν εξ υπαρχής Νέου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.

Ο Νέος αυτός Κώδικας έχει καταστήσει τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πιο ισχυρούς, πραγματοποιώντας πολλές τομές τόσο οργανωτικές όσο και λειτουργικές. Στο έργο αυτό περιλαμβάνονται όλες οι καινούργιες καινοτομίες που έχει εισαγάγει ο Νέος Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας καθώς και οι αντίστοιχες προσαρμογές στις διατάξεις του.

Ένα από τα πλέον κρίσιμα ζητήματα, για το οποίο τόσο από την πλευρά της Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (Ε.Ν.Α.Ε.) όσο και από αυτήν της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.) έχουν καταβληθεί ιδιαίτερες προσπάθειες, είναι αυτό των σχέσεών τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί. Το τμήμα αυτό του έργου, το οποίο περιλαμβάνει και τις χρηματοδοτικές πηγές της τοπικής αυτοδιοίκησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τροποποιημένο, αναβαθμισμένο και προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες του θεσμού, προβάλει το νέο προφίλ της τοπικής αυτοδιοίκησης ως εταίρου στο Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα.

Τέλος, μέσα από τις τροποποιημένες σελίδες του τόμου αυτού προκύπτει ότι δεν αρκούν απλά οι εμπειρικές δράσεις και οι διεκδικητικές ενέργειες της Αυτοδιοίκησης. Επιβάλλεται αυτή να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη αντίληψη τόσο για το ρόλο όσο και για τη δομή, το χαρακτήρα και τα σύγχρονα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο θεσμός καθώς και για τη σχέση του με το Κράτος σε όλο το φάσμα των εκφάνσεών του. Πιστεύω πως η χρησιμότητα και η συμβολή του παρόντος έργου έγκειται στην κάλυψη της ανάγκης αυτής.