Στα πρώτα από τα κείμενα αυτά ο Πεσσόα μελετά τις εξέχουσες λογοτεχνικές περιόδους της Ευρώπης, διακρίνει τα στάδια εκόλαψης, κορύφωσης και παρακμής τους και αναζητεί συσχετισμούς και αλληλεπιδράσεις με τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες των χωρών και των εποχών οι οποίες τις γέννησαν και τις εξέθρεψαν - μια διαίρεση των περιόδων προφανώς αντιιστορική αλλά κοινωνιολογικά σωστή, όπως λέει ο ίδιος.

Ακολουθούν κείμενα για την αισθησιοκρατία, τη λυρική ποίηση, την τέχνη, την αισθητική κ.ά., για Πορτογάλους και ξένους ποιητές και συγγραφείς, ένα δοκίμιο για τον Σαίξπηρ και, τέλος, με αφορμή τον Ηρόστρατο και το πρόβλημα της διαρκούς ή παροδικής φήμης, μια κριτική θεώρηση του έργου πλειάδας λογοτεχνών ιδωμένο από τη σκοπιά αυτή.

Το βιβλίο ξεδιπλώνει μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, σαν σε τοιχογραφία, το έργο εκείνων που σημάδεψαν τη λογοτεχνική πορεία της ανθρωπότητας. Αν, πέραν αυτού, υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να εκτιμηθεί ιδιαίτερα, αυτό είναι το εύρος και το βάθος της παιδείας του Πεσσόα και, παράλληλα με την αισθαντικότητα και την ευφυΐα του, η διεισδυτική ματιά και η κριτική του σκέψη.