Τιμώντας τις αρετές ή καταγγέλλοντας τα ελαττώματα του γιου του Φίλιππου II της Μακεδονίας, ξεχάσαμε για πολύ καιρό «τους μικρούς, τους άσημους, τους χωρίς μοίρα», τους άντρες αυτούς και τις γυναίκες, που μερικές χιλιάδες από αυτούς, πήγαν να ιδρύσουν αποικίες και εμπορικούς σταθμούς από την Αίγυπτο ως το Τουρκεστάν και το Πακιστάν. Το εκστρατευτικό σώμα αριθμούσε περισσότερους πολίτες παρά στρατιωτικούς: εμπόρους, μηχανικούς, καλλιτέχνες, ανθρώπους των γραμμάτων, ναυπηγούς, που πρόσφεραν περισσότερα στην Ευρώπη από ό,τι πρόσφεραν στην Αφρική και στην Ασία. Ο κόσμος τους οφείλει τεχνικές και κατασκευές αλλά και καινούρια έθιμα, έναν πλήρη πολιτισμό, που τον ονόμασαν ελληνιστικό.