Μετά από μια μακρά περίοδο δικαιοπαραγωγικής άπνοιας, ο πολιτειακός νομοθέτης, σε αρμονική συνεργασία με τον εκκλησιαστικό οργανισμό, προχώρησαν στην έκδοση ενός σημαντικού αριθμού διατάξεων, καλύπτοντας ουσιώδη κανονιστικά πεδία στους τομείς της οργάνωσης και της αυτοδιοίκησης της Εκκλησίας.

Με τη χρήση νομοθετικών εξουσιοδοτήσεων του ισχύοντος Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (Ν. 590/1977) ή και με τη θέσπιση νέων τέτοιων εξουσιοδοτήσεων, επιτεύχθηκε η έκδοση ρυθμίσεων που παρείχαν στην Εκκλησία της Ελλάδος, της Κρήτης, των Δωδεκανήσων αλλά και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο τη δυνατότητα εκδόσεως Κανονισμών για την πολυεπίπεδη αυτορρύθμιση των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων.

Τις σημαντικότερες τομές στο ανωτέρω πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων επέφερε ο Ν. 4301/2014 (Οργάνωση της νομικής μορφής των θρησκευτικών κοινοτήτων - ίδρυση θρησκευτικών νομικών προσώπων). Οι διατάξεις του, αφενός μεν εκσυγχρόνισαν το προηγούμενο απαρχαιωμένο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας, αφετέρου όμως συνεισέφεραν καίρια στην ενδυνάμωση της εκκλησιαστικής αυτοδιοικήσεως και την προστασία της εκκλησιαστικής περιουσίας. Επιπλέον, μία σειρά ακόμη πιο πρόσφατων διατάξεων, εγκατεσπαρμένων σε πλήθος νομοθετημάτων (ενδεικτικώς: Ν. 4354/2015, 4356/2015, 4386/2016, Ν. 4386/2016) εκσυγχρόνισαν πληθώρα σημείων της ύλης του Εκκλησιαστικού Δικαίου.

Υπογραμμίζεται, τέλος, ότι στο παρόν έργο ιδιαίτερη έκταση αφιερώθηκε στην παρουσίαση των ιστορικών ή σύγχρονων πηγών του Εκκλησιαστικού και του Κανονικού Δικαίου.