ΜΙΑ ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

"Δεν υπάρχουν αιώνιοι φίλοι ούτε αιώνιοι εχθροί, παρά μόνον αιώνια συμφέροντα." Με το συγκεκριμένο γνωμικό του λόρδου Πάλμερστον συνηγορεί και ο περίφημος εμπαίκτης των λαών Χένρυ Κίσσινγκερ στο πρόσφατο βιβλίο του "Παγκόσμια Τάξη". Με το μήνυμα αυτού του αποφθέγματος θα ασχοληθούμε εκτενώς, καθώς αποτελεί ένα από τα φιλοσοφικά απαυγάσματα και του δικού μας ταπεινού πονήματος. Εάν επιθυμείς να αντιμετωπίσεις επιτυχώς έναν αντίπαλο, οφείλεις πρώτα να κατανοήσεις την ιδιοσυγκρασία του. "Δίκαιον είναι το συμφέρον του ισχυρού" διεκήρυττε ο σοφιστής Θρασύμαχος στην Πολιτεία του Πλάτωνος. Πόσο δίκιο είχε άραγε; Λοιπόν, αυτή η αντίληψη συνιστά την ουσία της σύγχρονης πολιτικής.

Βέβαια, οι σοφιστές στην αθηναϊκή δημοκρατία τουλάχιστον διέποντο από παρρησία και εξεφράζοντο ευθέως. Σήμερα, οι πολιτικοί μας ταγοί -τελειοποιήσαντες την προβιά της "φιλελεύθερης δημοκρατίας"- καλλωπίζουν την πολιτική τους αναισχυντία με αφηρημένο στόμφο και λαϊκίστικα παραμύθια για χαχόλους, περί υποτιθεμένης εκπορεύσεως των αστικών θεσμών από την λαϊκή βούληση.

Μία κεκαλυμμένη τυραννία... το τέλειο πολίτευμα για τον εκάστοτε "τύραννο", η οποία μάλιστα δύναται να ποινικοποιήσει ακόμη και την αμφιβολία για την πολιτική της ορθότητα. Σε αυτήν την περίπτωση, η ρετσινιά του ακραίου "αντι-" είναι αναπόφευκτη για όποιον συλλογισθεί τα παραπάνω. Όταν στον δημόσιο διάλογο υπεισέρχονται και πιο σύνθετα κοινωνικά, πολιτικά και ιστορικά ζητήματα, όπως ο πολυπολιτισμός, ο ρατσισμός, η παράδοση ή η ορθολογική γεωπολιτική, τότε ο απόλυτος ολοκληρωτισμός του κατεστημένου σχηματοποιείται, λαμβάνει σάρκα και οστά στην μορφή περιθωριοποιήσεων, φιμώσεων και ποινικών (αλλά και παρακρατικών) διώξεων. Το δικαίωμα του ελευθέρως εκφράζεσθαι περιορίζεται βαθμηδόν σε μειονότητες προνομιούχων.

Πλέον, μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι η ιστορία γράφεται από τους νικητές, από τους ίδιους ανθρώπους που διαγράφουν πολιτικές και συνειδήσεις και παραγράφουν αλητείες, των οποίων η επισήμανση καθίσταται συχνά επικίνδυνη. Θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε, με τον δικό μας τρόπο, ορισμένες όχι και τόσο γνωστές πτυχές της σύγχρονης ιστορίας μας, προκειμένου να αποκρυσταλλώσουμε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.