ΟΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΑΝ ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ 1991-2001

Η αιματηρή διάλυση της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας αποτελεί μια από τις χειρότερες τραγωδίες της σύγχρονης παγκόσμιας Ιστορίας.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές της δεκαετίας του ’90, στις περισσότερες χώρες της ανατολικής Ευρώπης, η μετάβαση από τον καταρρέοντα «υπαρκτό σοσιαλισμό» στον δυτικού τύπου «εκδημοκρατισμό» έγινε σχεδόν αναίμακτα. Οχι όμως και στη Γιουγκοσλαβία, μία από τις ισχυρότερες βαλκανικές χώρες καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και μια από τις ηγέτιδες δυνάμεις του Κινήματος των Αδεσμεύτων.

Επί περίπου τέσσερις δεκαετίες, ο στρατάρχης Τίτο κυβερνούσε με σιδηρά πυγμή την πολυεθνική αυτή χώρα, με βασικό του σύνθημα το «Αδελφότητα και Ενότητα». Ο θάνατός του, το 1980, σηματοδότησε την αρχή του τέλους του δημιουργήματός του. Ο καταπιεσμένος για χρόνια εθνικισμός εξαιτίας της πολιτικής του Γιουγκοσλάβου ηγέτη, αναδύθηκε και πάλι στην επιφάνεια. Η εμφάνιση στο πολιτικό προσκήνιο ηγετών οι οποίοι προέκριναν τον σωβινισμό με ρητορική που καλλιεργούσε τις παραδοσιακές αντιπαλότητες και όξυνε τα μίση και τα πάθη μεταξύ των γιουγκοσλαβικών εθνοτήτων, είχε ως φυσιολογικό επακόλουθο να καταρρεύσει ως χάρτινος πύργος το γιουγκοσλαβικό οικοδόμημα. Κατάρρευση, η οποία συνοδεύθηκε από τις αγριότερες εθνο-θρησκευτικές συγκρούσεις που γνώρισε ποτέ η μεταπολεμική Ευρώπη.

Στο νέο βιβλίο της σειράς «Μονογραφίες της Στρατιωτικής Ιστορίας» περιγράφονται αναλυτικά όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξήχθησαν στο έδαφος της Γιουγκοσλαβίας από το 1991 έως και το 2001, καθώς και το πολιτικό και διπλωματικό παρασκήνιο που οδήγησε στον κατακερματισμό μιας μεγάλης και ενιαίας κρατικής οντότητας. Μέσα από τις σελίδες του αναδεικνύονται πλήρως οι ασύλληπτες για τον ανθρώπινο νου φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν από τις αντιμαχόμενες πλευρές και η τεραστίων διαστάσεων ανθρωπιστική κρίση που δημιουργήθηκε, με αποτέλεσμα να επέλθουν σημαντικές αλλαγές στην ανθρωπογεωγραφία ολόκληρης της Γηραιάς Ηπείρου.

Η λεπτομερής εξιστόρηση των όσων συνέβησαν, πλαισιωμένη από πλούσια εικονογράφηση και χάρτες των στρατιωτικών επιχειρήσεων, μεταφέρει τον αναγνώστη στον χώρο και στον χρόνο, βοηθώντας τον να κατανοήσει ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα.