ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ-ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ-ΣΥΜΒΑΣΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Το παρόν πόνημα πραγματεύεται το δυσκολότερο ίσως είδος γεωτεχνικής κατασκευής, τις σήραγγες. Τα υπόγεια αυτά έργα, εκ της φύσεώς των και μόνον, συμφύονται στον μέγιστο βαθμό με το απρόβλεπτο, γεωλογικού κυρίως χαρακτήρα, ώστε η γεω-γνώση να παίζει τον πλέον σημαντικό ρόλο. Οι Μηχανικοί όμως, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την ατέλειωτη ποικιλότητα και πολυπλοκότητα της φύσης, κατάφεραν και πάλι να μεγαλουργήσουν διαχρονικά, από το περίφημο Ευπαλίνειο όρυγμα της Σάμου έως την περιώνυμη σήραγγα Seikan της Ιαπωνίας του σήμερα. Οι σήραγγες - και δη οι διανοιγόμενες στις οποίες και εστιάζεται το ενδιαφέρον του βιβλίου αυτού είναι έργα υποδομής, άρα αναπτυξιακά, και υπερτερούν εν γένει των επίγειων οδεύσεων-τουλάχιστον από περιβαλλοντική θεώρηση.

Θεωρήθηκε σκόπιμο η ύλη του βιβλίου να διαχωρισθεί σε τέσσερα μόνον εκτενή Κεφάλαια ακολουθούμενα από επτά Παραρτήματα.

Το πρώτο Κεφάλαιο, ως ευρεία εισαγωγή, παρουσιάζει τα βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την υλοποίηση σηράγγων: το σκεπτικό της επιλογής των ως λύσης έναντι μίας υπέργειας χάραξης (με έμφαση στον σεβασμό του περιβάλλοντος), την Τεχνική Γεωλογία που τις διέπει, την αναγκαία γεωλογική επισκόπηση και την συμπαρομαρτούσα γεωτεχνική διασκόπηση-διΐχνευση της υποδεχόμενης μία σήραγγα γεωμάζας, τις αρχές γεωτεχνικού σχεδιασμού, όσο και τα συστήματα κατάταξης της "βραχομάζας" ως μέσα πρωτόλειας διαστασιολόγησης του έργου.

Η κατασκευαστική τεχνική των σηράγγων αναπτύσσεται in extenso στο δεύτερο Κεφάλαιο του πονήματος, όπου παρουσιάζονται διεξοδικά η εκσκαψιμότητα της γεωμάζας και οι μέθοδοι υπόγειας διάνοιξης και υποστήριξης: μηχανική ανόρυξη, εκρηκτικά, ολομέτωπη ή τμηματική εκσκαφή, ηλώσεις και βλήτρα, εκτοξευόμενο σκυρόδεμα, μεταλλικά πλαίσια, προκατασκευασμένοι δακτύλιοι κ.ά. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην ποιοτική αποκωδικοποίηση των μηχανισμών αστάθειας τόσο χωρίς όσο και υπό την παρουσίαν υπόγειων νερών (και την διευθέτησή των), αλλά και την εμφάνιση «δύσκολων» γεωτεχνικών συνθηκών από κατασκευαστικής πλευράς, στοιχείων που θα οδηγήσουν τον αναγνώστη στην κατ’ ιδίαν αξιολόγηση των αναλυτικών μεθόδων προσομοίωσης των φαινομένων αυτών.

Η υπολογιστική διερεύνηση των σηράγγων αναπτύσσεται στο τρίτο Κεφάλαιο του παρόντος πονήματος. Προκειμένου να επιτευχθεί ο τελικός στόχος του όλου εγχειρήματος, δηλαδή μία τελική ισορροπία σε οιαδήποτε διατομή του έργου, θα πρέπει να κατακτηθούν από τον Μηχανικό (Μελετητή και Ανάδοχο) οι μηχανισμοί αλληλεπίδρασης μεταξύ της απαιτούμενης "υποστήριξης" (ακαμψία), της ενεχόμενης γεωμάζας (μικρο και μακροχρόνιες μηχανικές ιδιότητες), καθώς και των χρονικώς εξαρτώμενων τασικών αναδιανομών που προκύπτουν από την διαδικασία διάνοιξης (εκσκαφή + υποστήριξη).

Το τέταρτο και τελευταίο Κεφάλαιο του παρόντος πονήματος αφιερώνεται στην "συμβασιολογία". Διευκρινίζονται οι έννοιες του κινδύνου, της διακινδύνευσης, της ασφάλειας, της ποιότητας, του κόστους των σηράγγων, η σχέση ποιότητας-κόστους, οι τρόποι δημοπράτησης, ο ρόλος των "ειδικών συμβούλων", και η (υποχρεωτική πλέον) ασφάλιση των έργων. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην λεπτομερή περιγραφή της "Πρότυπης Γεωτεχνικής Έκθεσης" (Geotechnical Baseline Report).