ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΜΕ ΤΟ Ν4072/12

H μελέτη «Το νέο δίκαιο της Ομόρρυθμης & Ετερόρρυθμης Εταιρίας» αναφέρεται σε ζητήματα που ανέκυψαν από την αναθεώρηση του δικαίου των προσωπικών εμπορικών εταιριών με το έβδομο μέρος του Ν 4072/2012 και ερευνά ουσιώδη θέματα της ομόρρυθμης εταιρίας και της ετερόρρυθμης εταιρίας (απλής και κατά μετοχές), τα οποία απασχολούν τη θεωρητική, νομολογιακή και πρακτική επιστημονική σκέψη.

Με δεδομένη την ανεπάρκεια του αστικού δικαίου περί εταιριών να καλύψει αρκετά ζητήματα των προσωπικών εμπορικών εταιριών και να εξυπηρετήσει τη σύγχρονη δράση των επιχειρήσεων, η αναμόρφωση του δικαίου ήταν πέρα από απαραίτητη και αναγκαία στο μέχρι πρότινος απηρχαιωμένο αυτό δίκαιο. Ο νομοθέτης επέφερε σημαντικές αλλαγές στο δίκαιο των προσωπικών εμπορικών εταιριών αντιμετωπίζοντας τα θέματά του σε νέες βάσεις, με στόχο τη συνέχιση και μη διάλυση της επιχείρησης. Με τις νέες ρυθμίσεις η έννοια της προσωπικής εμπορικής εταιρίας υφίσταται σημαντικές αποκλίσεις έναντι της κλασικής έννοιας της εταιρίας του αστικού κώδικα, που συνίσταται στη διατήρηση του εταιρικού δεσμού χωρίς καμία μεταβολή στο πρόσωπο των εταίρων και στην ταύτιση της εταιρικής τύχης με αυτής των εταίρων από άποψη θανάτου, πτώχευσης ή απαγόρευσης. Ζητήματα τα οποία είχαν επιλυθεί από τη θεωρία και νομολογία τίθενται από την αρχή υπό το κράτος των νέων ρυθμίσεων και δημιουργούν νέους προβληματισμούς. Σε πολλά σημεία οι αναθεωρημένες νομοθετικές διατάξεις ανατρέπουν τις μέχρι τώρα κρατούσες θέσεις και απόψεις που είχαν διατυπωθεί σε πολλά θέματα.

Έτσι με τις νέες ρυθμίσεις υποχωρεί η προσωπικότητα των συνεταίρων, το λεγόμενο προσωπικό στοιχείο (intuitus personae) που έχει προέχουσα θέση στις προσωπικές εταιρίες. Η διαμόρφωση της εταιρικής σύμβασης μπορεί να αφίσταται ουσιωδώς από κανόνες του δικαίου των προσωπικών εμπορικών εταιριών, ώστε να ομιλούμε για δημιουργία οιονεί κεφαλαιουχικής εταιρίας, που απλά περιβάλλεται τον τύπο της προσωπικής εταιρίας. Χάνεται δηλαδή ο σύνδεσμος των ολιγάριθμων μελών, αφού στην εταιρία μπορεί να συμμετέχει απεριόριστος αριθμός εταίρων αντί του μικρού αριθμού των εταίρων που αντιστοιχεί στην κλασική έννοια της εταιρίας, με συνέπεια να υπάρχει εταιρία τυπικά προσωπική αλλά κατ’ ουσία κεφαλαιουχικής προέλευσης. Ακόμα, ιδιαίτερα ζητήματα υπό τις νέες ρυθμίσεις θέτουν η μεταβίβαση της εταιρικής συμμετοχής (συμβατική και κληρονομική), η ευθύνη των εταίρων, η έξοδος και ο αποκλεισμός του εταίρου, η διαχείριση και εκπροσώπηση της εταιρίας. Επίσης καίριο είναι το ζήτημα της ατομικής έγερσης των εταιρικών αξιώσεων, το οποίο άφησε ατυχώς αρρύθμιστο ο νομοθέτης (actio pro socio), του μετασχηματισμού των προσωπικών εταιριών που δε ρυθμίσθηκε σε ευρεία έκταση καθώς και του ελλιπούς νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις ετερόρρυθμες εταιρίες κατά μετοχές. Η αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών επιχειρείται με βάση τη στάθμιση των αντικρουόμενων συμφερόντων και τον επιδιωκόμενο από το νομοθέτη σκοπό.

Η μελέτη «Το νέο δίκαιο της Ομόρρυθμης & Ετερόρρυθμης Εταιρίας» αποτελεί ένα ευσύνοπτο και περιεκτικό βοήθημα, χρήσιμο για κάθε μελετητή του δικαίου των εμπορικών εταιριών.