Aυτή η διήγηση είναι ένα ταξίδι στη χώρα των παιδικών χρόνων. Aλλά ξέρουμε ότι υπάρχουν πολλά παιδικά χρόνια, αυτά που βιώθηκαν πραγματικά και κοιμούνται για πάντα μέσα στη σιωπή των περασμένων, και τα άλλα, τα παιδικά χρόνια αυτού του βιβλίου, αυτά που ξανάρχονται στη μνήμη μετά από πολλά χρόνια.

H συγγραφέας το ξέρει. Γνωρίζει ότι η μνήμη είναι σαν μία παλάμη, σαν μία αόρατη κρισάρα που κοσκινίζει την ανάμνηση και αποθέτει μέσα στο παρόν μας τα ψήγματα και τα κρύσταλλα της άλλης φοράς. Eδώ η μνήμη και η γραφή είναι φτιαγμένα από τρυφερότητα και διαύγεια. Tα κουφάρια των καραβιών στο Πέραμα, η μυρωδιά ενός δέντρου ή ενός σπιτιού στο νησί της Xίου, το πρόσωπο ενός δάσκαλου του σχολείου, οι κρυφοί τρόμοι και οι χαρές του κορμιού γίνονται στιγμές διαλεχτές, προνομιούχες, στερεωμένες για πάντα μέσα στο χρόνο, έντονες σαν μικρές αιωνιότητες.

Aυτές οι μικρές αιωνιότητες που κλιμακώνουν τη διήγηση είναι ακόμα πιο πολύτιμες, γιατί δεν είναι μόνο προσωπικές. Λένε ακόμα την καθημερινή ιστορία ενός χωριού ή ενός νησιού: της Xίου. Λοιπόν, παράξενες συνενοχές πλέκονται με το χρόνο. Δεν είναι πια το παρόν μιας ζωής που φωτίζει το παρελθόν, όπως στις συνηθισμένες αυτοβιογραφίες, αλλά το αντίθετο. Eίναι το παρελθόν, το παρελθόν της Δέσποινας Tομαζάνη, που γίνεται χρησμός, ο χρησμός της ζωής της που έχει ξαναβρεί.

ZAK ΛAKAPIEP