Η αίσθηση της ποιότητας και ο ποιοτικός έλεγχος υπήρχαν σε λανθάνουσα κατάσταση ακόμη και στον αρχέγονο άνθρωπο. Ιστορικά ευρήματα ποιοτικού ελέγχου βρέθηκαν το δεύτερο μισό της 1ης χιλιετίας. Η ανακάλυψη της επιγραφής της Ελευσίνας (4ος αιώνας π.Χ., βλέπε εικόνα παρακάτω) απέδειξε την ύπαρξη του αρχαιότερου ευρωπαϊκού προτύπου που είναι χαραγμένο σε μαρμάρινη πλάκα και δίνει τεχνικές και χημικές προδιαγραφές για τη σύνθεση των ορειχάλκινων συνδέσμων πόλων και εμπολίων των κιόνων της Φιλώνειας Στοάς, ενός κτίσματος που θα αναγειρόταν μπροστά στο Τελεστήριο της Ελευσίνας. Ίσως είναι το αρχαιότερο κείμενο σε θέματα ποιοτικού ελέγχου.

Στην σημερινή εποχή μέσα σε βιομηχανικό περιβάλλον σκληρού ανταγωνισμού, όπου το σύνολο σχεδόν της δραστηριότητας έχει αναληφθεί από την ιδιωτική πρωτοβουλία, ο ποιοτικός έλεγχος έγινε το πλέον απαραίτητο εργαλείο για την επιβίωση μιας επιχείρησης. Ως ποιοτικός έλεγχος (Π.Ε) μπορεί να ορισθεί το σύνολο των τεχνικών, αναλυτικών και διοικητικών αρχών που εφαρμόζονται για την διαπίστωση, βελτίωση και διατήρηση της ποιότητας ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας.

Η εξέλιξη του ποιοτικού ελέγχου κυρίως μετά τη δεκαετία του '50 οδήγησε στην διατύπωση αρχών, μεθόδων και τεχνικών Π.Ε. Στην εποχή μας ο Π.Ε είναι πιο συστηματικός και οργανωμένος και έχει εξελιχθεί σε έναν αυτόνομο επιστημονικό κλάδο, με διαφαινόμενη συνεχιζόμενη εξέλιξη σε συνάρτηση με τον αυξανόμενο ανταγωνισμό. Γενικά μπορούν να διακριθούν τρεις βασικοί άξονες πάνω στους οποίους θεμελιώνεται η υψηλή ποιότητα. Αυτοί είναι η κατάλληλη διοίκηση, η χρήση κατάλληλων εργαλείων ελέγχου ποιότητας (π.χ. Στατιστική ανάλυση, ανάπτυξη τεχνικών ελέγχου, δειγματοληψία κλπ) και τέλος η εφαρμογή συστημάτων Διασφάλισης.

Η εκπαίδευση των επιστημόνων και μηχανικών ΑΕΙ σε θέματα Ποιοτικού Ελέγχου όπως έχει καταγραφεί από την επιστημονική κοινότητα είναι αναγκαία και επιθυμητή διότι συμβάλλει στην παραγωγή καλλίτερων και φθηνότερων προϊόντων.