Ο κύριος Ιρ είναι ένας συνηθισμένος, μονόχνοτος άνθρωπος που ζει σ’ ένα διαμέρισμα της Βιλζουίφ στο Παρίσι. Καθημερινότητα θλιβερή και μελαγχολική που το μόνο που της δίνει έναν πικάντικο τόνο κάποια βράδια είναι το θέαμα της νεαρής γειτόνισσάς του από απέναντι, της Αλίς, η οποία συνηθίζει να γδύνεται με ανοιχτές τις κουρτίνες ξέροντας καλά ότι την κοιτάζει, παίζοντας με τα συναισθήματά του σαν τη γάτα με το ποντίκι. Η θυρωρός της πολυκατοικίας δεν συμπαθεί τον ακοινώνητο αυτόν ενοικιαστή και, από τότε που ανακαλύφθηκε το κακοποιημένο πτώμα της νεαρής γυναίκας στο διπλανό οικόπεδο, τον θεωρεί ύποπτο, τον κατασκοπεύει και τελικά τον καταδίδει στην αστυνομία, η οποία αποφασίζει να τον θέσει υπό παρακολούθηση. Με τους όχι και τόσο διακριτικούς αστυνομικούς ξοπίσω του, ο κύριος Ίρ συνεχίζει το ρου της ζωής του περνώντας τις μέρες του ανάμεσα στο διαμέρισμά του και σ' ένα χώρο που τον φωτίζει ένας φεγγίτης και όπου ετοιμάζει μικροδέματα για πωλήσεις δι' αλληλογραφίας.

Η πλήξη και η μοναξιά βρίσκονται στην καρδιά αυτού του μυθιστορήματος, μια ατμόσφαιρα βαριά και πιεστική, που αποδίδεται στο έπακρο από την αέναη αντιπαράθεση των θορύβων της εξωτερικής ζωής και του ανθρώπου αυτού που κυκλοφορεί ανώνυμος μέσα στο πλήθος. Περισσότερο όμως και από τον οίκτο, ο κύριος Ίρ προκαλεί την απόρριψη και γεννά την απέχθεια των γύρω του. Μια αντιπάθεια δημιουργείται αυτομάτως στις γνωριμίες που κάνει. Ο κύριος Ίρ αποτυγχάνει πλήρως να υπερασπίσει τον εαυτό του στον ανακριτή. Θα αφήσει λοιπόν τα γεγονότα να ακολουθήσουν την πορεία τους και θα κάνει μια απόπειρα να φύγει από την πόλη.

Μια μικροκοινωνία που φαντασιώνεται και κατασκευάζει τον ένοχο και οδηγεί σ’ ένα τέλος σκοτεινό, γεμάτο κυνισμό, έναν θάνατο θλιβερό και τετριμμένο, κατ' εικόνα και ομοίωση του κυρίου Ίρ.