Ο ελληνικός λαός, πού πριν από τον τρωικό πόλεμο έως τον έκτο μετά Χριστόν αιώνα κατοίκησε την Πελοπόννησο και τη χερσαία χώρα βορειότερα, δεν υπάρχει πια σήμερα. Ατυχείς περιστάσεις κάθε είδους επέφεραν την τελειωτική παρακμή του, τον περιορισμό του σε τελείως ασήμαντα υπολείμματα και την επιμιξία του με ξένους, ώστε να σβήσει ολοκληρωτικά ο αρχικός του χαρακτήρας και να εξαλειφθούν, κατά την έκφραση ενός από τους πιο ένθερμους και προικισμένους αντιπάλους μου, "μέσα στο γενικό μετασχηματισμό, ακόμα και τα τελευταία ίχνη του αρχαίου ελληνικού βίου". Αυτή η διδασκαλία, που αρχικά είχε την έννοια ενός ιστορικού πειράματος, μπαίνει εφεξής στη σειρά των αδιαφιλονίκητων ιστορικών αληθειών. Έχει γίνει πραγματικότητα που χωρίς εθελούσια τύφλωση δεν μπορεί να αρνηθεί κανείς.