Ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας αναδεικνύει τον πλούτο των ισότιμων διαφορετικών πολιτιστικών παραδόσεων και ανανεώνει τη σχέση της Ευρώπης με την προϊστορία των ιδεών και των ιδεωδών που έκτισαν οι άνθρωποι σ' αυτό το σημείο του πλανήτη. Ξαναδημιουργεί τη σχέση του σήμερα με το υπαρξιακό βάθος των κοινωνιών της: την ειρήνη, την ισότητα, την αλληλεγγύη. Η ευρωπαϊκή συνιστώσα του πολιτισμού δεν είναι για τη Θεσσαλονίκη ένα ζητούμενο, είναι ένα δεδομένο.

Την αλήθεια αυτής της πρότασης δεν την αποδεικνύει μόνο η μακρά και δημιουργική συγκατοίκηση στη Θεσσαλονίκη διαφορετικών εθνών, φυλών, θρησκευτικών ομάδων και δογμάτων, η μακρά αγωγή της πόλης στην κουλτούρα της ανοχής και του αμοιβαίου σεβασμού ανάμεσα στους ρωμιούς, τους οθωμανούς, τους εβραίους σεφαραντίν, τους βαλκάνιους και τους κεντροευρωπαίους εμπόρους που διασταυρώθηκαν μέχρι και τις αρχές του αιώνα στο κοσμοπολίτικο τοπίο της πόλης.

Μέσα στις συνθήκες του δημιουργικού ανταγωνισμού των ευρωπαϊκών πόλεων, η Θεσσαλονίκη, όπως και κάθε άλλη Ευρωπαϊκή πόλη, οφείλει να διαφυλάξει τα συστατικά στοιχεία του χαρακτήρα της και την ιδιαίτερή της ταυτότητα. Γιατί η ευρωπαϊκότητα δε θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο, παρά το θαυμαστό αμάλγαμα αυτών των ιδιαίτερων εκφράσεων της ιστορίας.

Αυτήν ακριβώς την ιστορική ένταξη της κάθε πόλης μέσα στη μεγάλη ευρωπαϊκή ήπειρο, τη γοητευτική σχέση του ιδιαίτερου με το όλο και του τοπικού με το οικουμενικό θέλει να διαφυλάξει ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας.